Artykuł
Co to jest „mgła covidowa”?
Koronawirus? Pandemia? COVID? To hasła, które nie opuszczają nas niezmiennie od wielu miesięcy. Koronawirus SARS-CoV-2 jest obecny w naszej świadomości od grudnia 2019 roku. Stał się przyczyną największej światowej pandemii ostatnich lat. Doprowadził do zmian, których nikt z nas się nie spodziewał. Codzienne czynności zostały przeniesione do rzeczywistości wirtualnej, ale mimo to wirus nadal się rozprzestrzenia i stanowi poważne zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. Co warto o nim wiedzieć?
- Czy COVID-19 to choroba tylko i wyłącznie układu oddechowego?
- Czym jest i jak objawia się tzw. mgła mózgowa?
- Jak przyspieszyć powrót do zdrowia po przebyciu COVID-19?
Wirus SARS-CoV-2 może wydostawać się poza układ oddechowy.
Koronawirus SARS-CoV-2 przenosi się przede wszystkim drogą kropelkową. Okres rozwoju choroby wynosi od 1 do 14 dni, na ogół 5. Wirus zakaża początkowo przede wszystkim komórki górnych dróg oddechowych, skąd może rozprzestrzeniać się do komórek pęcherzyków płucnych. Może również wydostawać się poza układ oddechowy – do mięśnia sercowego, naczyń krwionośnych, jelit, nerek, trzustki, ośrodkowego układu nerwowego oraz męskich narządów płciowych. W związku z tym, wywołana przez niego choroba - COVID-19 może mieć bardzo różnorodny przebieg kliniczny i zróżnicowany wachlarz objawów. Zależą one nie tylko od zainfekowanego narządu ale także, w dużym stopniu, od rozwijającej się odpowiedzi układu immunologicznego. Ostra faza choroby trwa do 4 tygodni. Jednak u około 10% osób po przebyciu choroby przez okres od 4 do 12 tygodni utrzymują się objawy takie jak: uporczywy kaszel, przewlekłe zmęczenie, duszność, tachykardia, utrata pamięci lub niezdolność do koncentracji, trudności w zasypianiu, bezsenność, ból głowy czy bóle stawów1.
Kiedy możemy podejrzewać występowanie tzw. mgły mózgowej?
Dolegliwości i objawy, rozwijające się w trakcie lub po przebyciu COVID-19, trwające dłużej niż 12 tygodni i nie wynikające z innego rozpoznania, określono jako zespół post-COVID-191. Jedna z pacjentek, która przeszła COVID-19 opisuje je tak: „Po COVID przez kolejne 2 tygodnie miałam kaszel, a przez około miesiąc/dwa ogólne osłabienie fizyczne – łapałam zadyszkę na schodach, jak po wejściu na Kasprowy, plus problemy z koncentracją, problem ze znalezieniem słów, przekręcanie słów. W pracy było mi bardzo ciężko. Każda rozmowa z klientem była wyzwaniem (przekręcałam słowa, bądź nie potrafiłam się wysłowić). Nie mogłam się skupić – więc często czułam, że powinnam coś zrobić, ale nie wiem zupełnie jak się za to zabrać.” Opisane zaburzenia zaczęto określać jako tzw. mgłę mózgową. Składają się na nią objawy takie jak: zaburzenia koncentracji, zaburzenia pamięci krótkotrwałej oraz dezorientacja. Przyczyna tych zaburzeń nie jest do końca poznana1. Szacuje się, że mgła mózgowa występuje u 28-34% osób po przechorowaniu COVID-19 i może się utrzymywać nawet do kilku miesięcy1.
Odpoczynek, nawodnienie i ograniczenie stresu wspierają powrót do zdrowia.
Wśród zaleceń wymienia się: dużo odpowiedniego snu i odpoczynku, ograniczenie stresu, odpowiednie nawodnienie organizmu, umiarkowaną ale stałą aktywność fizyczną, interakcje społeczne (unikanie samotności), stosowanie zbilansowanej diety – w razie potrzeby uzupełnianie jej odpowiednimi witaminami i innymi składnikami1,3. Obiecującą substancją wspomagającą rekonwalescencję po przebyciu COVID-19 wydaje się być urydyna. Od dawna prowadzone są badania dotyczące stosowania jej wspomagająco w problemach z pamięcią i zaburzeniach neurodegeneracyjnych2.
Piśmiennictwo
- Charakterystyka choroby COVID-19, objawy oraz skutki zdrowotne. Rekomendacje i doświadczenia polskich klinicystów, Rada programowa „Nauka przeciw pandemii”, Warszawa, 5 maja 2021 r.
- Mironova G.D. et al., Prospects for the use of regulators of oxidative stress in the comprehensive treatment of the novel Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) and its complications, European Review for Medical and Pharmacological Sciences, 2020; 24: 8585-8591
- Shepherd Ch., POST COVID-19 FATIGUE, POST/LONG COVID-19 SYNDROMES AND POST-COVID ME/CFS, WWW.MEASSOCIATION.ORG.UK, SEPTEMBER 2020
Zobacz również:
Lek bez recepty, RX, suplement diety - poznaj różnice
Sprawdź czym różnią się poszczególne kategorie produktów aptecznych.
CzytamZobacz również: