Odporność z jelit

Gdy przychodzą chłodniejsze dni, sięgasz po szalik i czapkę, pijesz rozgrzewającą herbatę i starasz się otoczyć swój organizm opieką bardziej niż zwykle. Czy wiesz, że najlepszy prezent jaki możesz sprawić mu i Twojej odporności to zadbanie o jelita? Nawracające infekcje i poczucie, że Twój układ immunologiczny nie funkcjonuje tak, jak powinien, mogą mieć swoje źródło w zaburzonej florze bakteryjnej jelit.

Każdego dnia wprowadzamy do układu pokarmowego jedzenie, które obfituje nie tylko w składniki odżywcze, ale też w rozmaite mikroorganizmy, z których część może być chorobotwórcza. Jak zadbać o dietę, by wesprzeć pracę jelit i przygotować je na kontakt z patogenami? Sprawdźmy, czym jest mikrobiota i czy naprawdę nasza odporność pochodzi z brzucha1.

0%
  • Mikrobiota jelitowa ma niebagatelny wpływ na zdrowie człowieka, a jej zaburzenia mogą mieć związek z chorobami przewlekłymi2.
  • Zmiany w składzie flory jelitowej mogą dawać niecharakterystyczne objawy3.
  • Istnieje szereg czynników potencjalnie szkodliwych dla mikrobioty jelitowej4.
  • Szczególnie szkodliwe dla równowagi mikroflory jelitowej są antybiotyki. Oczywiście, czasem musimy je przyjąć, ale wtedy warto pamiętać o suplementacji probiotycznej w czasie i po kuracji3!
  • Zadbaj o to, co jesz, by cieszyć się dobrym samopoczuciem i sprawnym układem odpornościowym1.

Mikrobiota jelitowa

Gdy rodzi się dziecko, jego jelita są niemalże sterylne. Z czasem od mamy oraz ze środowiska pozyskuje bakterie i zaczyna się tworzyć jego mikrobiota5. Mikrobiotą jelitową nazywamy wszystkie drobnoustroje, czyli bakterie, grzyby i wirusy zasiedlające jelita. Ma ona rozmaite funkcje – bierze udział w procesach trawiennych pożywienia, neutralizuje patogeny, stymuluje układ odpornościowy6. Mikrobiota z jednej strony sama chroni organizm przed namnażaniem patogenów, z drugiej wpływa na działanie układu immunologicznego. Nawet do 70% komórek odpornościowych organizmu znajduje się w jelitach! Są one pobudzane do pracy przez kolonizujące jelita bakterie5. Warto pamiętać o tym, że zaburzenie prawidłowego stanu mikrobioty jelitowej może mieć związek z chorobami takich jak cukrzyca, alergia czy depresja6.

Objawy zaburzonej flory jelitowej

Organizm może sygnalizować, że doszło do zaburzenia w prawidłowym składzie mikroflory jelitowej wysyłając różnorodne sygnały, pozornie niezwiązane z układem pokarmowym3. Powinny nas zaniepokoić dolegliwości trawienne - wzdęcia, biegunki, zaparcia, zgaga, nudności i bóle brzucha, ale także zmiany na skórze, wahania nastroju, bóle stawów, czy chudnięcie oraz tycie1. Ważne jest, by ich nie ignorować – zaniedbanie mikrobioty może powodować rozwój patogenów i przewlekły stan zapalny, mający konsekwencję chociażby w poważnych chorobach nerek i wątroby, czy nasileniu alergii3.

Kiedy szkodzisz jelitom?

Zmiany w składzie flory bakteryjnej jelit mogą nastąpić na skutek choroby i przyjmowania leków, stanu psychicznego człowieka, stresu, palenia papierosów i niewłaściwych nawyków żywieniowych. Wśród grzechów dietetycznych wobec jelit można wyróżnić: nadmierne spożycie białka, rafinowanych cukrów i białej mąki, alkoholu, żywności wysoko przetworzonej oraz olejów roślinnych produkowanych na gorąco w temperaturze 160°-200°C4.

Wpływ antybiotyków na mikrobiotę jelitową

Szczególny wpływ na florę jelitową mają antybiotyki, które zabijają wszystkie bakterie, również te „dobre” , a także stwarzają sprzyjające warunki do rozwoju grzybów. Podczas antybiotykoterapii należy pamiętać o suplementacji probiotyków, czyli naturalnie występujących w przewodzie pokarmowych bakterii. Suplementację należy kontynuować przez wiele tygodni po zakończeniu farmakoterapii, ponieważ odbudowanie flory bakteryjnej może trwać nawet kilka miesięcy3.

Warto wybierać preparaty zawierające dodatkowo prebiotyki które stymulują wzrost i aktywność dobroczynnych bakterii. Pacjent może wybierać spośród połączenia prebiotyków i probiotyków - chociażby synbiotyk Osłonka, czy preparatów zawierających dodatkowo postbiotyki (na przykład Tributron), czyli związki chemiczne wytwarzane przez bakterie probiotyczne – enzymy, białka, kwasy.

Co możesz zrobić dla odporności z brzucha?

By dbać o równowagę flory bakteryjnej jelit, a tym samym wspierać odporność organizmu, codziennie jedz duże ilości różnorodnych warzyw. W kuchni używaj naturalnych przypraw i unikaj żywności przetworzonej. Włącz do diety kiszonki, fermentowane przetwory mleczne, produkty tworzone na zakwasach. Nie zapominaj o nawodnieniu1!

Pamiętajmy, że odporność w dużej mierze pochodzi z brzucha. Jeśli chcemy cieszyć się zdrowiem i przygotować organizm do obrony przed czynnikami chorobotwórczymi, zadbajmy o to, co dzieje się w jelitach. Dzięki odpowiedniej diecie mamy szansę cieszyć się dobrym samopoczuciem każdego dnia.

Piśmiennictwo

  1. P. Niedziałkowski, Czy stan jelit ma wpływ na naszą odporność?, Poradnik Gemini, dostęp: https://www.aptekagemini.pl/poradnik/zdrowie/czy-stan-jelit-ma-wplyw-na-nasza-odpornosc-czesc-v/ (26.10.2020)
  2. M. Koblańska (rozmowa z Janem Knolem), Prof. Jan Knol o kształtowaniu się mikrobioty jelitowej i odporności, Termedia, dostęp: https://www.termedia.pl/poz/Prof-Jan-Knol-o-ksztaltowaniu-sie-mikrobioty-jelitowej-i-odpornosci,33975.html (26.10.2020)
  3. M. Binek, Mikrobiom człowieka – zdrowie i choroba. Post Mikrobiol 2012; 51: 27–36
  4. M. Rakowska, M. Lichosik, J. Kacik, B. Kalicki, Wpływ mikrobioty na zdrowie człowieka, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2016, 12 (4), p. 404–412
  5. Odporność bierze się z jelit, dostęp: https://www.afidea.pl/aktualnosci/blog/odpornosc-bierze-sie-z-jelit (26.10.2020)
  6. Bakterie jelitowe na straży odporności, dostęp: https://sante.pl/jedz-zdrowo/bakterie-jelitowe-na-strazy-odpornosci/ (26.10.2020)

Zobacz również:

Artykuł

Słońce - nasz przyjaciel czy wróg?

Dowiedz się, jaki wpływ ma słońce na zdrowie człowieka. Czy kąpiele słoneczne są naszym przyjacielem czy wrogiem?

Czytam
Video

Przystanek Apteka Odc. 2

Sprawdź w czym może pomóc Ci farmaceuta. Poznaj nowe kompetencje farmaceutów!

Oglądam

Zobacz również: