Apteczny ekspert
Czym różnią się poszczególne kategorie produktów aptecznych? Jakie przeznaczenie ma suplement, a jakie lek bez recepty? Czy preskrypcja leku zawsze oznacza to samo? Zapoznaj się z infografiką, by dowiedzieć się, co powinno zwrócić Twoją uwagę podczas wizyty w aptece. Bądź nowoczesnym pacjentem - wybieraj świadomie.
Lek bez recepty, Rx, suplement diety
– poznaj różnice
Leki(produkty lecznicze)1

PRZEZNACZENIE:
-
Lek służy leczeniu chorób lub ich zapobieganiu.
-
Jest przeznaczony dla osób chorych lub o zwiększonym ryzyku rozwinięcia się danego schorzenia.
SKŁAD:
-
Każdy lek poddawany jest szczegółowym badaniom składu. Dopuszczalne są jedynie niewielkie, ściśle określone odchylenia zawartości danego składnika, które wynikają z zastosowanej metody badań.
BADANIA - DZIAŁANIE:
-
Rzeczywiste działanie lecznicze oraz bezpieczeństwo każdego leku (na receptę jak i bez recepty) jest potwierdzone licznymi badaniami.
Suplementy diety1

PRZEZNACZENIE:
-
Suplement diety służy uzupełnieniu normalnej diety.
-
Jest przeznaczony dla osób zdrowych, których jadłospis nie dostarcza wybranych składników w odpowiedniej ilości.
SKŁAD:
-
Suplementy diety spełniają wymagania dla żywności. Zawartość danego składnika w produkcie może wahać się w granicach -20% do +50% dla witamin oraz -20% do +45% dla składników mineralnych w stosunku do ilości zadeklarowanej w oznakowaniu.
BADANIA - DZIAŁANIE:
-
Deklarowane działanie odżywcze lub fizjologiczne oraz bezpieczeństwo danego suplementu diety oparte jest o dane dotyczące indywidualnych składników wchodzących w jego skład. Właściwości konkretnego suplementu nie muszą być potwierdzone w badaniach.
Leki (produkty lecznicze)1
OTC

Leki wydawane bez przepisu lekarza – dostępne bez recepty2 np. wybrane leki przeciwbólowe czy stosowane w przeziębieniu
Preparaty zaliczane do produktów wydawanych bez przepisu lekarza:
-
nie mogą powodować zagrożenia dla zdrowia i życia, gdy są stosowane prawidłowo,
-
nie mogą zawierać środków odurzających, substancji psychotropowych, bądź powodować ryzyka uzależnienia czy wymagać specjalnego nadzoru w okresie stosowania w terapii,
-
charakteryzują się niską toksycznością ogólną, brakiem szkodliwego działania na funkcje rozrodcze i rozwój potomstwa,
-
nie mają właściwości mutagennych ani rakotwórczych,
-
nie wywołują poważnych działań niepożądanych i interakcji3.
Rp (Rx)

Leki wydawane z przepisu lekarza – dostępne na receptę2, np. leki stosowane w leczeniu nadciśnienia czy cukrzycy, antybiotyki
Preparaty zaliczane są do produktów wydawanych z przepisu lekarza gdy:
-
mogą stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia gdy jest stosowany bez nadzoru lekarskiego,
-
mogą być często stosowane nieprawidłowo, co skutkuje zagrożeniem zdrowia,
-
zawierają substancje, których działanie wymaga dalszych badań.
-
są lekami przeznaczonymi do podawania pozajelitowego3.
DLA DOCIEKLIWYCH
Pozostałe kategorie dostępności
leków wydawanych na receptę:
Rpz

Leki wydawane z przepisu lekarza do zastrzeżonego stosowania – dostępne na receptę leki, które wykorzystuje się w terapii chorób lub stanów klinicznych, które muszą być zdiagnozowane w warunkach szpitalnych lub w ośrodkach o odpowiednim zapleczu diagnostycznym, chociaż dalsza opieka może być prowadzona gdzie indziej2, np. leki stosowane w terapii AIDS, nowotworów4
Rpw

Leki wydawane z przepisu lekarza, zawierające środki odurzające lub substancje psychotropowe2
Rpw

Leki stosowane wyłącznie w lecznictwie zamkniętym, np. leki podawane wyłącznie w szpitalu w postaci kroplówek i zastrzyków2
http://www.pis.lodz.pl/data/other/suplementy-diety-leczenie-czy-zywienie.pdf, dostęp 02.06.2020
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne Rozdział Dopuszczanie do obrotu produktów leczniczych Art. 23a. Kategorie dostępności produktów leczniczych i leczniczych weterynaryjnych, https://www.arslege.pl/kategorie-dostepnosci-produktow-leczniczych-i-leczniczych-weterynaryjnych/k602/a48917/, dostęp 02.06.2020
Zimmermann A., Michalski B., Kategorie dostępności produktów leczniczych, Farmacja Praktyczna, Tom 65 · nr 6 · 2009
http://bip.urpl.gov.pl/sites/default/files/zalaczniki/Biuletyn_2018-02_EAN.pdf, dostęp 02.06.2020
